ค้นเจอ 245 รายการ

กระโถนท้องพระโรง

หมายถึงน. กระโถนใหญ่ที่ตั้งไว้ที่ท้องพระโรงในศาลาลูกขุนใน สำหรับที่ใคร ๆ บ้วนน้ำหมากหรือทิ้งชานหมากได้; (สำ) ผู้ที่ใคร ๆ ก็ใช้ได้หรือผู้ที่ใคร ๆ ก็รุมใช้อยู่คนเดียว.

เนียน

หมายถึงน. กาบหมากที่เจียนให้มนขนาดเท่าฝ่ามือสำหรับตักนํ้าพริกจากครก, เปลือกจั่นมะพร้าวสำหรับแซะนํ้าตาลเมื่อเวลาเคี่ยว, โดยปริยายใช้เรียกที่สำหรับแซะหรือตัดขนม.

สนม

หมายถึง[สะหฺนม] น. เจ้าจอมมารดาหรือเจ้าจอมอยู่งานซึ่งทรงพระเมตตายกย่องขึ้นเป็นชั้นสูง โดยได้รับพระราชทานหีบหมากทองคำลงยาราชาวดี เรียกว่า พระสนม. (ข. สฺนํ).

สง

หมายถึงก. หย่งให้กระจายตัวหรือยกขึ้นให้นํ้าหรือของเล็ก ๆ ร่วงลง เช่น สงข้าว สงฟาง สงถั่วงอก สงเส้นบะหมี่. ว. สุกจัด, แก่จัด, (ใช้แก่หมาก) ในคำว่า หมากสง.

จานเชิง

หมายถึงน. ภาชนะกระเบื้องชนิดหนึ่ง ลักษณะแบนกลมคล้ายจาน ยกขอบและมีเชิงอย่างพาน เดิมสั่งทำจากจีน มีทั้งชนิดเขียนลายครามและเขียนสีเบญจรงค์ ใช้ใส่อาหาร.

คิ้วนาง

หมายถึงน. ชื่อไม้เถาชนิด Bauhinia winitii Craib ในวงศ์ Leguminosae ฝักแบนกว้างและโค้ง ดอกสีขาว รากใช้กินกับหมากต่างสีเสียด, อรพิม ก็เรียก.

เชษฐ,เชษฐ-,เชษฐ-

หมายถึง[เชดถะ-] น. เดือนอันมีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์เชษฐา เรียกว่า เชษฐมาส คือ เดือน ๗ ตามจันทรคติ ตกในราวเดือนมิถุนายน, ถ้าพระจันทร์เพ็ญเกี่ยวมาทางดาวฤกษ์มูลา เรียกว่า เชษฐมูลมาส. (ป. เชฏฺ; ส. เชฺยษฺ, ไชฺยษ).

ผาลคุน

หมายถึง[ผานละคุน] น. เดือนซึ่งพระจันทร์เพ็ญเสวยนักษัตรผลคุนี คือ เดือน ๔ ตกในราวเดือนมีนาคม. ว. ซึ่งเกี่ยวกับนักษัตรผลคุนี, ซึ่งเกิดในนักษัตรผลคุนี. (ส. ผาลฺคุน; ป. ผคฺคุณ).

เต่าร้าง

หมายถึงน. ชื่อปาล์ม ๒ ชนิดในสกุล Caryota วงศ์ Palmae คือ ชนิด C. mitis Lour. ต้นเป็นกอและชนิด C. urens L. ต้นคล้ายหมาก ผลเป็นทะลาย, เต่ารั้ง หรือ หมากคัน ก็เรียก.

สามใบเถา

หมายถึงน. เรียกตลับหรือโถแป้งเป็นต้น ๓ ใบที่มีขนาดใหญ่ กลาง เล็ก รวมเป็นชุดหนึ่ง เช่น ตลับหมากสามใบเถา โถแป้งสามใบเถา, (ปาก) เรียกพี่น้องผู้หญิง ๓ คนเรียงกันว่า สามใบเถา.

นิพพาน

หมายถึง[นิบพาน] น. ความดับสนิทแห่งกิเลสและกองทุกข์. ก. ดับกิเลสและกองทุกข์, ตาย (ใช้แก่พระอรหันต์). (ป.; ส. นิรฺวาณ), โบราณใช้ว่า นิรพาณ ก็มี. (จารึกสยาม).

ตลับ

หมายถึง[ตะหฺลับ] น. ภาชนะอย่างหนึ่ง สำหรับใส่สิ่งของเช่นขี้ผึ้งสีปากหรือยา โดยมากมีรูปกลม ๆ ขนาดไม่ใหญ่นัก มีฝาปิด. (เทียบมลายู ตลป ว่า กล่องเล็ก ๆ สำหรับใส่หมาก).

 คำราชาศัพท์ จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ