ค้นเจอ 2,101 รายการ

หูไห

หมายถึงน. ชื่อพระเครื่องแบบหนึ่งด้านหลังมีหูสำหรับร้อยเชือกผูกคอช้างศึกม้าศึก.

ตะลุ่มนก

หมายถึงดู กำแพงเจ็ดชั้น ๒ (๒).

ตามพหัตถี

หมายถึง[ตามพะ-] น. ชื่อช้างตระกูล ๑ ใน ๑๐ ตระกูล กายสีทองแดง. (ดู กาฬาวก).

เสนาะ

หมายถึง[สะเหฺนาะ] น. เสื้อชนิดหนึ่ง เช่น บ้างสวมใส่เสนาะเกราะพราย. (ขุนช้างขุนแผน).

ประทัดฝรั่ง,ประทัดเล็ก

หมายถึงดู ประทัด ๒ (๒).

ชี

หมายถึงดู ชีปะขาว ๒ (๒).

ขึ้นไม้ขึ้นมือ

หมายถึงก. ชี้หน้าในเวลาโกรธ เช่น มาขึ้นไม้ขึ้นมืออยู่หรบหรบ. (ขุนช้างขุนแผน).

กระแบกงา

หมายถึงก. แตกเป็นไรงา เช่น พลุกกระแบกงาแต่ต้น จนปลาย. (ตำราช้างคำโคลง).

ทำเนียบ

หมายถึงก. เทียบ, เปรียบ. น. การลำดับตำแหน่งหน้าที่ซึ่งวางเป็นระเบียบแบบแผนขึ้นไว้ เช่น ทำเนียบสมณศักดิ์ ทำเนียบราชการ, การแบ่งประเภทช้างม้าเป็นต้นที่วางเป็นระเบียบแบบแผนขึ้นไว้ เช่น ทำเนียบช้าง ทำเนียบม้า. (แผลงมาจาก เทียบ).

กระพัตร

หมายถึง[-พัด] น. เชือกหรือลวดหนังตีเป็นเกลียวหุ้มผ้าแดง ปรกติคล้องผูกอยู่รอบคอช้าง เมื่อตั้งสัปคับ หรือกูบอย่างใดอย่างหนึ่ง ใช้ปลายทั้ง ๒ ข้างผูกสัปคับหรือกูบเพื่อรั้งมิให้เลื่อนไปทางท้ายช้างขณะเดินขึ้นที่ชัน เช่น และกระพัตรรัตคนควร. (ดุษฎีสังเวย), กระพัด ก็ว่า.

บุณฑริก

หมายถึง[บุนดะริก, บุนทะริก] น. บัวขาว; ชื่อสังขยา คือ ๑ มี ๐ ตามหลัง ๑๑๒ ตัว; ชื่อช้างตระกูล ๑ ในตระกูลช้างทั้ง ๑๐. (ป., ส. ปุณฺฑรีก).

ยืนแท่น

หมายถึงน. เรียกช้างสำคัญที่ผูกเครื่องพระคชาธารยืนบนแท่นในงานพระราชพิธีว่า ช้างยืนแท่น, เรียกรูปเทวดาที่วาดหรือปั้นในท่ายืนอยู่บนแท่นว่า เทวดายืนแท่น.

 คำราชาศัพท์ จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ